Altijd is Kortjakje ziek,
middenin de week maar ’s zondags niet
’s Zondags gaat zij naar de kerk
Met een boek vol zilverwerk
Altijd is Kortjakje ziek,
middenin de week maar ’s zondags niet
Wie weet wie Kortjakje was? Of, om specifieker te zijn, wie weet wat zij deed?
Houdt u vast, hier volgt een schokkende mededeling:
Kortjakje was een hoer.
Ontdaan van haar kinderliedjesachtige onschuld onthult haar naam al direct de geringe lengte van haar belangrijkste kledingstuk: haar jakje (lees: haar rokje). Dat was dus nogal kort. En met dat ziek zijn viel het ook nogal mee. Ziek zijn staat hier voor: op je rug op bed liggen. Maar ja, dat was dus in feite niet meer een passende werkhouding, zal ik maar zeggen… En als afbetaling voor haar zonde zat ze blijkbaar ’s zondags in de kerk. Met dat boek vol zilverwerk. Ook dat valt nu te verklaren want haar werk betaalde goed. Misschien is het lied zelfs wel geschreven door iemand die strontjaloers was op al dat zilverwerk. Ik kan het me zo maar voorstellen.
Er bestaat zelfs een variant op dit ‘kinderlied’ dat zo schunnig is dat ik het hier niet eens durf te citeren. Het lied over Kortjakje is overigens bepaald niet het enige lied dat, toen het eeuwen geleden nog vers was gecomponeerd, aan duidelijkheid weinig overliet. U weet niet half welke gore straatliederen ons als kleuters indertijd zijn aangeleerd. Zo slaat Berend Botje’s achternaam hoogstwaarschijnlijk op zijn geslachtsdeel, waarmee het al een stuk begrijpelijker wordt waarom hij zo overhaast emigreerde naar Amerika. En zo is de ‘extended and x-rated version’ van Daar Was Laatst Een Meisje Loos (de ‘lichtmatroos’) uitgebreid met het couplet
Zij moest komen in de kajuit
Trekken matrozen, trekken matrozen,
Zij moest komen in de kajuit
Trekken matrozenkleren uit.
Geloof me: Ik verzin dit niet maar ben dit via internet en boekdrukkunst te weten gekomen.
Ik vraag me daarbij ineens af: zou dit verschijnsel doorgaan?
Ik bedoel: zullen de kleuters over tweehonderd jaar wellicht ook groepsgewijs gezellig zingen
Girl we couldn’t get much higher,
come on baby light my fire,
try to set the night on fire…
en denken dat het hier ging om pakweg een vrouwelijke lantaarnopsteker, die toegezongen werd door de plaatselijke eh… Berend Botje?
Nou, ik geloof dat ik mijn punt wel heb gemaakt. Wie nog meer viezigheid wil, moet voor zichzelf het proper aandoende liedje Twee Emmertjes Water Halen nog maar eens opzeggen en zich bedenken dat die poort en dat straatje waar doorheen gereden wordt metaforen zijn. Eén keer raden waarvoor is genoeg.
En heus: ik heb het echt niet van mijzelf hoor. Duurbetaalde antropologen hebben dit allemaal nauwkeurig onderzocht en geboekstaafd. Zelf heb ik al dertig jaar het boek “Nederlandse volksliederen oud en nieuw” van Rob Smaling in de kast staan, waarin middels liedteksten en vermakelijke illustraties het een en ander uit de eh… doeken wordt gedaan. En in 2008 verscheen het fraaie boekwerk “Midden in de week maar zondags niet”, dat ik nog niet heb gelezen maar op internet heb zien staan. Toch eens uit de bieb lenen. Het zal wel niet bij de kinderboeken staan….
4 opmerkingen:
Nou, de teksten van bijvoorbeeld K3 gaan volgens mij nog veel verder en zijn een stuk explicieter dan die over Kortjakje, Berend Botje en consorten. Je mag blij zijn dat je lieve zoontjes daar niets van willen weten!
Sjonge, nooit geweten. Weet ook nog niet of ik het wel wílde weten.. :)
volgens mij kan je als je goed zoekt uit elke tekst wel wat halen...
vergeet niet wanneer deze liedjes ontstaan zijn en waar...de wereld was toen veel minder "preuts" dan nu...en zeker in de landbouw gemeenschappen..
grts
Wat een onzin. Kortjakje gaat over een vrouw die echt heeft bestaan. Zij was geen hoer, maar een toiletjuffrouw. Er is inderdaad een versie waarin de pastoor op bezoek komt voor seks, maar dat heeft bar weinig met het eigenlijke lied te maken. Ook de achternaam van Berend Botje heeft niets met zijn geslachtsdeel te maken en Twee emmertjes water halen gaat ook niet over seks.
Ik gok dat jij een artikel hebt gelezen van Marita de Sterck. Die Belgische mevrouw meent overal seks in te herkennen. Ze zal wel wat tekort komen.
Op https://bertvanzantwijk.wordpress.com/, een website over volksgebruiken nen volksliedjes worden heel veel teksten verklaard. Soms is de oorspronkelijke tekst inderdaad schuin, zoals bij In de maneschijn, maar veel vaker is daar helemaal geen sprake van. Bedenk wel dat oude liedjes meestal ontstaan zijn als volksliedjes en dus niet geschreven zijn voor kinderen.
Een reactie posten