zondag 29 mei 2011

De personen sterven uit!


Purperpol en ik merkten het al vaker en dachten dan dat we gek waren, maar gelukkig weten we ons sinds de Trouw van 21 mei jongstleden geruggensteund door een briefschrijver die hetzelfde opmerkte: het woord 'persoon' dreigt te verdwijnen. Steeds meer horen we om ons heen dat er gesproken wordt over 'één iemand'.

Is dat dan erg?

Ja, natuurlijk is dat erg!

Het is namelijk lelijk én onjuist. Daarnaast vind ik het ook nogal eh... onpersoonlijk klinken. 'Iemand' klinkt toch een stuk minder dan 'persoon', of niet soms? Het is ook hierin de toon die de muziek maakt.

Dat deze contaminatie in het spraakgebruik oprukt is daarbij nog één ding, maar te vrezen valt dat het daarbij niet blijft. Zo las ik gisteren op een van de eerste bladzijden van een nieuw jeugdboek dat ik mag recenseren deze zinnen:

Eén iemand zal ze het ook vertellen. Haar vader.

Let wel: het gaat hier niet om een of ander onbeduidend uitgeverijtje, maar om Callenbach, een imprint van Kok (voorheen te Kampen), die toch wel een naam te verliezen heeft, dacht ik zo. Hoewel die naam voor mij persoonlijk (of moet ik hier typen: iemandlijk?) al aardig verloren is geraakt toen ik vernam dat Kok ook de uitgeverij Ankh-Hermes (wel spiritueel, maar bepaald niet christelijk) had toegevoegd aan haar stal.

Verder gaat het ook niet om de een of andere tuttebel uit meestal een zwaar reformatorisch nest die ook zo nodig een boek moet schrijven (helaas krijg ik daar soms ook de wrange vruchten van binnen) maar om een sympathieke gepensioneerd onderwijzer die zijn hele leven voor de klas heeft gestaan.
Of zou er bij Callenbach soms een corrector werken die dacht: Niet zo ouderwets, het is een jeugdboek en dus gaan we het eens lekker ONpersoonlijk maken? Een soort dispersonificatieproces dus.

Nou ja, ik draaf natuurlijk vreselijk door, maar u moet maar denken: hij is nog een beetje ziek en ijlt nog wat na. Maar iemandlijk denk ik er het mijne van en durf ik zonder aanzien des iemands te stellen: een auteur die ook maar een beetje iemandlijkheid heeft, weet hoe hij in zijn romans een goede iemandsbeschrijving neerzet. Nou, ik ben benieuwd hoeveel iemanden het met mij eens zijn.

Overigens: weet u in dit verband nu ook al wat binnenkort ongetwijfeld een IGB zal gaan heten?

6 opmerkingen:

x zei

Tjónge! Wat een scherpzinnigheid, dat ga ik nog es lezen, ik denk morgen, als ik-en-mijn-hersens-geen rustdag meer hebben:-)
Maar denk wel dat ik het van harte met je eens ben!

Greet zei

Ligt u in uw vieriemandshuishouden in een tweeiemandsbed?
Heeft u Turkse en Marokkaanse iemanden als buren?
Is een bewindsiemand altijd een mansiemand of kan het ook een vrouwsiemand zijn?
Heeft iemand wel eens een boek gelezen waarin de hoofdiemand een proefiemand was voor iemand die wetenschappelijk onderzoek doet?
Ik vind iemand wel iets hebben.

Hanneke zei

Eén iemand!
(Maar wat is nu IGB)

Hanneke zei

O,k, iemand word ook wakker op dit late tijdstip........

IGB = PGB?

Anoniem zei

Heel scherpzinnig.
Maar als een iemand uit een zwaar reformatorisch nest voel ik me wel een beetje aangevallen zo nu en dan.
Of ben ik als zwaar reformatorische misschien een beetje overgevoelig.
Lees je blog overigens met heel veel plezier. Net als die van Purpelpol trouwens.

Groet van een zwaar reformatorische lezer.
Ingrid

Fokelien zei

pppffff... zoek-vervang... nee hier zit nog iemand die niks vind... en die het woord sofinummer weer opgenomen ziet worden in het abn. Sommige boeken zijn ook niet te "vertalen" naar het hedendaagse van tegenwoordig. Maar ach, dat vind mijn nederig persoontje maar.