vrijdag 7 december 2018

Orthodox of niks



Momenteel lees ik het boek met de geweldige titel 'Orthodox of niks' van wijlen Willem Barnard. Het is niet zijn beste werk. Dat komt omdat hij het indertijd is begonnen als tijdverdrijf, en dus niet met de intentie een boek te schrijven. Maar allengs kwam het er toch van, zo merkt hij al gauw ergens op. Het waren niet meer of minder dan dagelijkse schrijfoefeningen terwijl hij zijn tijd uitzat in een verpleeghuis. Zonder schrijven had Barnard geen leven, dus verplichtte hij zich aan een dagelijkse column. 

Eén van deze columns gaat over de hedendaagse afscheidsgroet. Al veel eerder had ik daar zelf al een blogje over willen schrijven, maar het kwam er nog niet van. Maar na het lezen van pag. 106 van het bovengenoemde boek, waarbij ik zoveel herkenning vond, moest het er nu maar van komen.

Sinds een jaartje of tien neemt het gros van de Nederlanders afscheid van elkaar met de uitroep 'Een fijne dag nog!' Ook Willem Barnard ontsnapte, zelfs in het verpleeghuis, daaraan niet. Zijn reactie daarop was verbazing. Hij vroeg zich af waar dit vandaan kwam. Het klonk hem nogal kinderachtig in de bejaarde oren. Hij constateerde ook: "Alleen van ouderen krijg ik nog een goede dag toegewenst."

Wat hem vooral irriteerde was 'het ingebouwde hedonisme van zo'n groet.' Barnard oordeelt verder het een symptoom te vinden van pijnlijke secularisatie. 

Maar wat dan wel?

Ook daarover dacht de goede Barnard na. Al komt hij niet echt verder. Want: '"een gezegende dag" klinkt inmiddels uitsloverig, alsof je aan het evangeliseren bent.' En als hij zou zeggen: 'De zegen van Onze Lieve Heer' zou dat de lachlust wekken. Voorts dacht hij nog aan zijn oom Henk die zijn brieven altijd eindigde met 'Gode bevolen'. 

Heel eerlijk gaf Barnard toe dat hij het ook allemaal niet meer zo goed weet. Hij verschool zich - geheel tegen zijn eigen boektitel en mijns inziens volkomen waarachtig geloofsprincipe Orthodox of niks in - achter een schutting van secularisatie. (En daarin viel hij mij dan toch weer tegen.) Een 'fijne dag' zouden we hem niet horen zeggen, maar 'Gode bevolen' ook niet. Halfslachtig mompelde hij dan meestal maar zoiets als: 'Dag hoor! Alle goeds!' 

Ik begrijp dat wel. Je wilt ook niet als archaïsch door het gewone alledaagse leven gaan. En bijvoorbeeld bij de kassadames van Albert Heijn bekend staan als die man die altijd zo christelijk groet. Alsof je daarmee de wereld voor Christus wint.

Toch heb ik het wel eens gedaan. 
Zat als ik was van al die prettige dagen nog en al die fijne weekenden. 
Toen antwoordde ik eens: 'Gezegende zondag nog.' Waarop ik natuurlijk een standaard 'Dank u wel.' kreeg te horen. Bejegening is tegenwoordig namelijk gestandaardiseerd aan de kassa van alle Nederlandse winkelketens. 

Als laatste nog dit.
Ik denk dat het alles behalve toevallig is dat Nederlanders elkaar geen 'goede dag' meer toewensen. Maar wel een 'prettige dag' of nu vooral een 'fijne dag'. Het leven hoeft namelijk niet langer meer 'goed' te zijn, het moet vooral en het liefst altijd, elke dag, 'prettig' zijn. Of 'fijn'. We willen pret, we willen leuk, we willen fijn. 'Goed' heeft te veel de connectie gekregen met 'goed en kwaad'. En daar gaat het in ons moderne leven steeds minder om. We streven niet naar het goede, maar naar het prettige, het fijne, het gezellige, het leuke. 

Dit alles gezegd hebbende hoop ik dat u dit blogbericht absoluut geen fijn nieuws vond. 

Want dan is het namelijk goed.







1 opmerking:

Anoniem zei

goedendag, ben het helemaal met je eens, en.....ik ga voortaan zeggen: nog een goede dag verder, groeten mia